Suruç Belediyesi, çevreyi korumak ve atıkları azaltmak için daha fazla çaba gösteriyor. Qudra 2’nin desteğiyle başlatılan yeni bir projede, atık oluşumunun en aza indirilmesine ve aynı zamanda etkili geri dönüşümün teşvik edilmesine katkıda bulunan bir atık yönetim sisteminin geliştirilmesi amaçlanıyor.
Suruç Belediyesi, 2020 yılından bu yana, Qudra 2 programının desteğiyle, çevre koruma ve sıfır atık konularını ele alacak özel bir birim kurulması dahil olmak üzere bu zorluklar üzerinde çalışıyor. Belediye, gençlere odaklanan ve “sıfır atık” yolunda ilerleyen dördüncü proje fazını hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Belediye tarafından yürütülen 4 projenin tümü, atık oluşumunun en aza indirilmesine ve etkili geri dönüşümün sağlanmasına katkıda bulunan bir atık yönetim sisteminin geliştirilmesine yöneliktir. Suruç’taki yerel halkın farkındalığının artırılması, müdahalenin kritik bir parçası olmuştur. Projeler daha temiz bir şehre katkıda bulunmakta ve ilçedeki vatandaşların günlük yaşamlarını iyileştirmektedir. Ayrıca, hizmetlere daha iyi ve daha eşit erişim sağlanması, toplumdaki gerilimleri de azaltmaktadır. Ortak zorluklarla mücadele ederek ve paylaşılan, daha temiz bir çevre için birlikte çalışarak sosyal uyum güçlendirilmektedir.
İlk iki proje tekstil geri dönüşümüne odaklanmıştır. İlçeye 15 adet tekstil atık toplama kutusu yerleştirilmiş ve toplanan tekstil atıklarının temizlenmesi ve yeniden kullanılmak üzere hazırlanması için Belediye çamaşırhanesi yeniden kullanıma açılmıştır. İhtiyaç sahiplerinin ücretsiz giysi alabileceği ikinci el giyim mağazası kurulmuştur. Suruç’ta yaşayan insanları tekstil kutularını kullanmaya ve tekstil atıklarını geri dönüşüme kazandırmaya teşvik etmek için bilgilendirme oturumları ve farkındalık oluşturma kampanyaları düzenlenmiştir. Gençler ve kadınlar projeye özel ilgi göstermiştir. Geri dönüşüm ile ilgili farkındalık oluşturma eğitimlerine 610 kişi katılmış ve ikinci el giysi desteğinden 2.500 kişi yararlanmıştır. Proje Nisan 2021’de bitmiş olmasına rağmen çamaşırhane ve mağaza faaliyetlerine devam etmektedir. Bugüne kadar, giysi desteğinden 18 bin kişi yararlanmıştır.
Belediye, ikinci projesini, atık sorunuyla mücadele etmek için gençler ve kadınlar tarafından gösterilen ilgi üzerine geliştirmeye çalışmıştır. İkinci proje, çevreyi korumanın önemine ilişkin farkındalık oluştururken ambalaj geri dönüşümünü geliştirmiştir. Belediye, ilçede çöp toplamayı özendirmek için gençler ve yetişkinler arasında yarışmalar düzenlemiştir. En çok atığı toplayan 260 genç, belediye başkanıyla birlikte bir kahvaltı etkinliğine katılmış ve burada ihtiyaç ve beklentilerini aktarıp eğitim desteğinden yararlanmıştır. En fazla atığı toplayan on yetişkin, aileleri desteklemek için verilen mini market kuponlarından yararlanmıştır. Farkındalık oluşturma kampanyaları vasıtasıyla toplamda 1.760 kişiye ulaşıldı.
Toplanan ambalaj atıklarının yanı sıra etanole dönüştürülmek üzere bayat ekmek ve meyve kabukları da toplanmıştır. Elde edilen etanol, belediye tarafından proje kapsamında kurulan bir laboratuvarda dezenfektan sprey üretimi için kullanılmıştır. Üretilen ilk dezenfektanlar, COVID-19’un yayılmasını önlemek için toplumdaki dezavantajlı kişilere dağıtılmıştır.
Gençlerin yoğun ilgisi, belediye ekipleri için hoş bir sürpriz olmuştur. Projeye katılımları, Türkiye’deki kritik bir zorluğun ele alınmasına katkıda bulunmaktadır. Yapılan bir araştırmada, çocukların ve gençlerin genellikle kendilerini göz ardı edilmiş ve dışlanmış hissettikleri tespit edilmiştir [1]. Bu durumu önlemek için etkili katılım kanalları oluşturulmalı ve gençlerin güçlü yanlarını keşfetmeleri ve kendilerini yerel topluluklarının bir parçası olarak hissetmeleri sağlanmalıdır. Suruç’taki geri dönüşüm projesinin, bu tür bir fırsat sağladığı kanıtlanmıştır.
Suruç’taki dördüncü proje döngüsü, toplumun genç üyelerinin motivasyonu üzerine geliştirilecektir. Sürdürülebilir bir çevreye katkıda bulunmaları için gençleri aktif olarak dahil etmeye odaklanacaktır. Bu projede gençler milliyet ve cinsiyet gözetilmeksizin ortak hedefler doğrultusunda birlikte çalışacaktır.
Geri dönüşüm faaliyetleri devam edecek ve ayrıca, proje “ileri dönüşüm”ü destekleyecektir. Gençler, yan ürünleri, atık malzemeleri ve işe yaramaz veya istenmeyen ürünleri, örneğin sanatsal veya çevresel değerleri olan yeni malzemelere veya ürünlere dönüştürmeyi öğrenerek “atık” konusunda hayata yeni bir soluk vermeleri için desteklenecektir.
Ayrıca etanol üretim laboratuvarı, kolonya ve sabun yapımına ilgi duyan gençlere yönelik etkinliklere ev sahipliği yapacaktır. Gıda atıklarının alkole dönüştürülme süreci anlatılacak ve nihai ürünler dezavantajlı hanelere dağıtılacaktır.
Proje boyunca artırılacak olan katılım ve olumlu sosyal etkileşim ile, farklı kökenlere sahip insanlar arasında ilişkiler kurulması ve topluma aidiyet duygusu ve belediyeye olan güvenin güçlendirilmesi suretiyle sosyal uyuma katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.
[1] [1] https://rideproject.eu/media/ride-the-principles-approaches-tr.pdf